28 marca 2023

Pełnomocnictwa - ich rodzaje.
Upoważnienie a pełnomocnictwo - co jest lepsze ?

Pełnomocnictwo - co to jest ?

Pełnomocnictwo zgodnie z prawem jest jednostronną czynnością prawną o charakterze upoważniającym - czyli upoważnienie osoby trzeciej do wykonania wskazanych czynności za osobę udzielającą tego pełnomocnictwa . Pełnomocnik wykonuje określone czynności legalnie, a podejmowane przez niego decyzje są wiążące. Dokument pełnomocnictwa musi szczegółowo określać zakres kompetencji które wchodzą w jego skład. W sytuacji, gdy ustawa lub zakres udzielonego pełnomocnictwa na to pozwala, pełnomocnik może udzielić pełnomocnictwa substytucyjnego kolejnym osobom.

Udzielenie pełnomocnictwa to wyrażenie zgody, by inna osoba działała w naszym imieniu. Przydaje się w sytuacjach, gdy nie możemy osobiście załatwić jakiejś sprawy.

Pełnomocnictwa - ich rodzaje.

Jakie warunki musi spełnić pełnomocnictwo? Jakie są jego rodzaje? Jakie wybrać ?

Decyzja odnośnie tego, jakie pełnomocnictwo powinniśmy ustanowić musi wynikać z bieżących potrzeb oraz rodzaju spraw, które pełnomocnik ma w naszym imieniu załatwić.

Wyróżnia się następujące rodzaje pełnomocnictw :

• pełnomocnictwo ogólne, do czynności zwykłego zarządu ;

• pełnomocnictwo szczególne obejmujące umocowanie do konkretnego rodzaju czynności ;

• pełnomocnictwo rodzajowe obejmuje umocowanie do określonego rodzaju czynności ;

• pełnomocnictwo procesowe.

Pełnomocnictwo ogólne

Pełnomocnictwo ogólne ma najszerszy zakres . Pełnomocnictwa ogólnego udziela się w sytuacji, gdy działania pełnomocnika mają się ograniczać jedynie do zwykłego zarządu. Rozumie się przez to czynności związane z podejmowaniem zwykłych, bieżących działań dotyczących przedmiotu pełnomocnictwa.

Należy do nich między innymi :

• odbieranie wezwań i zawiadomień, które nie są czynnościami prawnymi ;

• składanie oświadczeń i wniosków w urzędach, sądach i innych instytucjach państwowych;

• reprezentowanie mocodawcy w sprawach administracyjnych.

Tego typu pełnomocnictwo musi zostać sporządzone w formie pisemnej, co decyduje o jego ważności. Jako przykład pełnomocnictwa ogólnego można podać prokurę, która nie umożliwia ustanowienia przez prokurenta kolejnych pełnomocników w ramach pełnomocnictwa substytucyjnego.

Przykład

Pełnomocnictwo ogólne do zarządzania nieruchomością będzie obejmowało czynności zwykłego zarządu, takie jak dokonywanie drobnych remontów, napraw. Pełnomocnictwo ogólne może również upoważniać do prowadzenia działalności gospodarczej w imieniu mocodawcy.

Udzielenie pełnomocnictwa ogólnego jest możliwe jedynie w stosunku do czynności nieprzekraczających zwykłego zarządu. W pozostałych wypadkach konieczne będzie udzielenie pełnomocnictwa rodzajowego lub do poszczególnej czynności.

Pełnomocnictwo szczególne

Pełnomocnictwo szczególne zwane również notarialnym obejmuje ściśle określone czynności, do wykonania których upoważniamy daną osobę. W jego treści muszą znaleźć się konkretne wytyczne, które jasno wskazują wykonanie tych czynności. Przykładem może być udzielenie pełnomocnictwa do sprzedaży nieruchomości. Tego typu dokument jest ważny jedynie w przypadku wykonywania wskazanej czynności, co jest równoznaczne z tym, że nie można go honorować w żadnym innym przypadku. Jak wskazuje potoczna nazwa, pełnomocnictwo notarialne musi zostać sporządzone przez notariusza, który swoją pieczęcią potwierdza dobrowolne wyrażenie woli mocodawcy oraz konkretny zakres dokumentu. Notariusz dba również o to, by udzielone pełnomocnictwo było zgodne z prawem i by można było go legalnie użyć.

Przykład

Mocodawca upoważnia pełnomocnika do określonego rodzaju czynności, tj. pobierania czynszu z nieruchomości.

Pełnomocnictwo rodzajowe

Pełnomocnictwo rodzajowe, definiuje rodzaj oraz zakres czynności, które mają zostać dokonane przez osobę reprezentującą.

Od pełnomocnictwa rodzajowego należy odróżnić pełnomocnictwo, zawierające umocowanie do dokonania w imieniu mocodawcy konkretnej czynności prawnej (np. zbycie określonej nieruchomości).

Pełnomocnictwo procesowe

Szczególnym rodzajem jest pełnomocnictwo procesowe, upoważnia ono do reprezentowania przed sądem.

Z czego wynikają źródła pełnomocnictwa ?

• z upoważnienia - czyli z woli danej osoby, która upoważnia osobę trzecią do wykonywania czynności wchodzących w zakres

pełnomocnictwa.

• z mocy prawa - takim pełnomocnictwem dysponują m.in. rodzice jako przedstawiciele ustawowi swoich dzieci. Mogą oni reprezentować dziecko i dokonywać czynności w jego imieniu do ukończenia przez nie 18 roku życia.

Kto może być pełnomocnikiem do określonego rodzaju sprawy?

O tym, kto może być pełnomocnikiem w konkretnej sprawie decyduje rodzaj czynności do której zostało ono udzielone, i tak :

• w sprawach cywilnych przed sądem - pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny lub członek najbliższej rodziny (mąż, żona, matka, ojciec, syn, córka). W niektórych sprawach rolę pełnomocnika może pełnić również przedstawiciel organu państwowego, np. Rzecznik Praw Konsumentów w sprawach dotyczących ochrony konsumenta;

• w sprawach karnych - pełnomocnikiem może być jedynie adwokat. Odstępstwo od tej zasady obowiązuje tylko w przypadku spraw o wykroczenia, gdzie pełnomocnikiem oprócz adwokata może być również radca prawny;

• w sprawach administracyjnych w urzędach i instytucjach państwowych - pełnomocnikiem może być każda osoba, która jest pełnoletnia i posiada zdolność do czynności prawnych .

Forma pełnomocnictwa

Inaczej, niż w przypadku pełnomocnictwa ogólnego, pozostałe typy pełnomocnictwa mogą być sporządzane w dowolnej formie. W sytuacji jednak, gdy do ważności czynności prawnej objętej pełnomocnictwem, potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

Przykład

Zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa wymaga formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. W takiej sytuacji pełnomocnictwo do dokonania tej czynności również będzie musiało zachować wymogi odnośnie tej formy.

Pełnomocnictwo - jakiej wymaga formy?

Polskie prawo nie określa szczególnej formy udzielenia pełnomocnictwa. Zazwyczaj jest ono udzielane w formie pisemnej, jednak pełnomocnictwo ustne również może być wiążące. Jeżeli jednak do dokonania czynności prawnej wymagana jest szczególna forma to pełnomocnictwo w tym zakresie również musi zostać udzielone w takiej samej szczególnej formie, np. umowa sprzedaży nieruchomości sporządzana jest w formie aktu notarialnego, w związku z czym pełnomocnictwo do sprzedaży również musi zostać udzielone w formie takiego aktu.

Co powinien zawierać dokument pełnomocnictwa ?

Pełnomocnictwo sporządzone na piśmie musi zawierać określone informacje, które sprawią, że będzie miało ono moc prawną. Brak którejkolwiek z tych informacji powoduje, że dokument nie może być honorowany.

Pełnomocnictwo ogólne ma najszerszy zakres zastosowania, pozwalając na dokonywanie czynności w ramach zwykłego zarządu. Aby było wiążące musi zawierać odpowiednie informacje, które jasno wskazują kto i komu udziela pełnomocnictwa.

Najczęściej zadawane pytania

Czy pełnomocnictwo zawsze musi być zawarte u notariusza?

Nie. Pełnomocnictwo nie musi nawet być sporządzone w formie pisemnej, ponieważ zgodnie z polskim prawem wiążące jest również pełnomocnictwo ustne. Najczęściej jednak opracowane zostaje na piśmie. Pełnomocnictwo musi przybrać formę aktu notarialnego w sytuacji, gdy dokonanie czynności do której upoważnia również wymaga sporządzenia aktu notarialnego. Jako przykład można podać umowę sprzedaży domu, która obligatoryjnie musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, w związku z czym pełnomocnictwo do dokonania tej sprzedaży również musi zostać sporządzone u notariusza.

Czy członek rodziny może być pełnomocnikiem w cywilnej sprawie sądowej?

Tak. Pełnomocnictwo procesowe dla członka rodziny obejmuje najbliższą rodzinę, czyli współmałżonka, rodzica lub dziecko. Oprócz tego w tego typu sprawach pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny, a nawet przedstawiciel konkretnego organu państwowego.

Czy pełnomocnictwo i upoważnienie jest tym samym?

Nie. Pełnomocnictwo umożliwia pełnomocnikowi wyrażenie woli mocodawcy, np. w formie podpisania umowy. Upoważnienie natomiast pozwala na podejmowanie konkretnych działań w imieniu osoby upoważniającej, np. odbiór dokumentu, czy złożenie wniosku.

Upoważnienie a pełnomocnictwo - różnice, co jest lepsze ?

Dla wielu osób pojęcia te są tożsame, co stanowi błąd w ich rozumieniu. Upoważnienie pozwala osobie trzeciej dokonywać czynności, które zostały powierzone przez upoważniającego, ale bez możliwości wyrażania jego woli, ponieważ do tego potrzebne jest pełnomocnictwo. W praktyce wygląda to tak, że pełnomocnik ma prawo do zawarcia umowy w imieniu mocodawcy, a osoba upoważniona może jedynie składać, czy odbierać pisma w imieniu upoważniającego.

Które rozwiązanie jest lepsze? Wszystko zależy od sprawy, wymagającej załatwienia. Pełnomocnictwo ma większy "ciężar gatunkowy" i umożliwia wykonywanie czynności za osobę, która go udzieliła, a nie jedynie w jej imieniu. Upoważnienie zaś sprawdzi się w prostych sytuacjach, takich jak m.in. odbiór przesyłki za inną osobę, czy złożenia dokumentów w jej imieniu.

Pełnomocnictwo to narzędzie, które może przydać się każdemu, kto nie może w danej chwili osobiście załatwić swojej sprawy. Należy jednak znać zasady dotyczące tego zagadnienia, ponieważ niewiedza może skutkować tym, że udzielone pełnomocnictwo nie będzie honorowane.

Kto może być osobą upoważnioną - forma upoważnienia .

Upoważnienie to oddelegowanie innej osoby do wykonywania czynności w naszym imieniu. Zgodnie z prawem upoważnić można każdego, jednak w trosce o własny interes warto zadbać o to, by była to osoba godna zaufania i uczciwa. Jest to ważne, ponieważ człowiek ten działa w naszym imieniu i to my ponosimy za to odpowiedzialność. W przypadku przedsiębiorców upoważnienie często posiadają pracownicy biura rachunkowego, którzy mogą dzięki niemu wykonywać czynności w imieniu swojego klienta.

Co powinien zawierać dokument upoważnienia i jak je napisać ?

Upoważnienie to wyrażenie dobrowolnej woli by konkretnie wskazana osoba trzecia podejmowała określone czynności w naszym imieniu. Powinno być ono sporządzone na piśmie i zawierać niezbędne elementy .

Samo napisanie upoważnienia jest bardzo proste i można tego dokonać na zwykłej kartce papieru. Należy jednak pamiętać by zawierało ono wszystkie niezbędne elementy. Istotne jest również dokładne spisanie danych z dowodu osobistego osoby, która będzie upoważniona, ponieważ nawet mały błąd uniemożliwi identyfikację osoby upoważnionej i umożliwienie jej dokonania wskazanej czynności.